سه دغدغه درباره مذاكرات هسته اي ايران
اعضاي گروه 1+5 قصد دارند طي چند هفته آينده ضمن انجام دور جديدي از مذاكرات با ايران، امكان رسيدن به توافقي بر سر پرونده هسته اي ايران را محك بزنند. بر اين اساس، تحليل ها و گمانه زني ها درباره نتيجه اين مذاكرات اين روزها در حال افزايش مي يابد. سايت تحليلي «المانيتور» با انتشار تحليلي در اين زمينه، سه دغدغه عمده موجود در دور جديد مذاكرات را مورد بحث قرار داده است.
به گزارش «تابناك»، سايت تحليلي «المانيتور» با انتشار مطلبي به قلم «تريتا پارسي»، رئيس شوراي ملي ايرانيان آمريكا، به بررسي چالش هاي احتمالي و نگراني هايي پرداخته كه در رابطه با دور جديد مذاكرات ايران و 1+5 وجود دارد.
پارسي اين دور از مذاكرات را آخرين شانس حصول موفقيت در شرايط كنوني دانسته و استدلال كرده با توجه به اينكه از ماه مارس به بعد، ايران درگير تعطيلات سال جديد و سپس انتخابات رياست جمهوري مي شود، عملاً نمي توان طي چند ماه آينده و پس از مذاكرات پيش رو، انتظار تحولي در زمينه برنامه هسته اي ايران را داشت.
خلاصه آنچه وي درباره اين سه دغدغه و راه حل برطرف كردن آن ها مي نويسد، از اين قرار است:
1- فخرفروشي در مقابل سياستمداري:
همان طور كه «جيم والش»، متخصص هسته اي در موسسه فناوري ماساچوست اشاره مي كند، ديپلماسي به معناي به دست آوردن هر چيز مورد تقاضا و رها كردن طرف مقابل با دست خالي نيست. در نهايت، ديپلماسي به معناي مصالحه است. هرچند، واژه مصالحه، هم در گفتمان سياسي ايران و هم در گفتمان سياسي آمريكا داراي بار منفي است.
در مذاكرات پيشين، هر دو طرف درخواست هايي بسيار دست بالا را از طرف مقابل مطرح كرده و در مقابل تقاضاهايشان، تنها به ميزان بسيار اندكي حاضر به امتياز دادن بودند. اگر به جاي سياستمداري هاي متهورانه، اين روند فخرفروشي ادامه پيدا كند، كار به مشكل خواهد خورد.
ايران نبايد انتظار داشته باشد كه با دادن امتيازات بسيار محدود، شاهد بسته شدن پرونده هسته اي خود باشد و در طرف ديگر، آمريكا و اتحاديه اروپا نيز بايد به برداشتن تحريم ها به عنوان بخشي از راه حل نگاه كنند.
در مذاكرات پيشين، واشنگتن از قرار دادن گزينه تخفيف تحريم ها بر روي ميز مذاكره خودداري كرده و بر اين باور بوده كه فشار صرف، براي وادار كردن ايران به مصالحه كفايت مي كند. مقامات آمريكايي به طور غيررسمي گفته اند كه اين بار نيز با همان پيشنهادهاي قبلي وارد مذاكره خواهند شد. اما ادامه خودداري از برداشتن تحريم ها، اشتباهي مهلك خواهد بود.
2- بدون مذاكره دوجانبه ايران و آمريكا، هيچ راه حلي حاصل نمي شود:
اگرچه ايران عقيده دارد كه خودداري از مذاكره مستقيم با آمريكا و استفاده از آن به عنوان يك «امتياز» به اين كشور، مي تواند در نرم شدن موضع واشنگتن موثر باشد، اما واقعيت دقيقاً خلاف اين است. خودداري از گفت و گوي مستقيم با آمريكا، موضع باراك اوباما را سخت تر كرده و اعتماد وي به راه حل ديپلماتيك را كاهش داده است.
با اين حال، اخيراً نشانه هاي مثبتي در ايران شكل گرفته كه بيانگر آغاز مباحثات آزاد درباره احتمال مذاكره مستقيم با آمريكاست. با اين حال، موافقان و مخالفان مذاكره با آمريكا در ايران، هريك ديدگاه ها و استدلال هاي خود را در اين رابطه مطرح مي كنند.
به هر حال، حتي اگر گفت و گوي مستقيم ايران و آمريكا، تنها به مدت 15 دقيقه و منحصر به صحبت درباره آب و هوا باشد، نبايد فرصت انجام آن در حاشيه نشست آتي ايران و 1+5 را از دست داد. البته پس از آن، ادامه مذاكرات دوجانبه بايد خارج از چارچوب مذاكره با 1+5 باشد.
3- مراقب خرابكاران باشيد:
تلاش هاي پيشين براي حل و فصل تنش ها ميان ايران و آمريكا، اغلب به واسطه اقدامات عناصري كه از تطويل منازعه ميان دو طرف سود برده و يا خواهان دستيابي به امتيازات سياسي داخلي هستند، با مانع روبرو شده است. به عنوان مثال، در واقعه «ايران كنترا» و نيز موارد پس از آن، فشار كنگره آمريكا مانع از به نتيجه رسيدن تلاش هاي دولت اين كشور براي حل و فصل منازعات با ايران شد.
مذاكرات آتي نيز از اين امر مستثنا نيست. كنگره نشان داده كه مايل به وضع تحريم هايي حتي شديدتر از گذشته عليه ايران است. اين در حالي است كه كاخ سفيد به روشني بيان كرده كه چنين اقداماتي، مي تواند به مذاكرات ضربه بزند.
در طرف مقابل نيز عناصري وجود دارند كه خواهان به نتيجه نرسيدن تلاش ها هستند.
اگر موضوع مذاكره جدي شود، خطر اينكه خرابكاران به اين روند ضربه بزنند، افزايش پيدا مي كند. تنها راه براي خنثي كردن اقدامات آن ها، اطمينان يافتن از اين امر است كه تعهد دو طرف به يافتن راه حلي صلح آميز، از تعهد خرابكاران به تقابل، قوي تر است.
اين آخرين شانس براي يك راه حل مسالمت آميز نيست، اما ممكن است آخرين «بهترين شانس» باشد. ممكن است گزينه هاي باقي مانده پس از آن، تنها شامل طيفي از مهار تا جنگ باشد كه همه اين گزينه ها، از يك راه حل مبتني بر مذاكره كم ارزش تر هستند.
گردآوری :
| / مرجع خبر : تابناک |
تاریخ درج خبر : 1391/9/26 |